کد مطلب:30085 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:101
مادر او اسماء بنت عُمَیس است كه ابتدا همسر جعفر بن ابی طالب بود[2] و همراه او به حبشه هجرت كرد[3] و پس از شهادت جعفر، با ابوبكر (خلیفه اوّل)، ازدواج كرد[4] و پس از مرگ ابوبكر، علی علیه السلام او را به همسری برگزید و او با فرزندانش از جمله محمّد - كه سه ساله بود - به خانه مولاعلیه السلام رفت.[5]. بدین سان، محمّد در دامان علی علیه السلام رشد كرد[6] و در كنار حسن و حسین علیهما السلام بالید و جانش با آگاهی های درست و عشق به اهل بیت علیهم السلام درآمیخت. علی علیه السلام گاه با لطافت می فرمود:«محمّد، پسر من از پشت ابوبكر است».[7]. محمّد به روزگار خلافت عثمان، در مصر بود كه شماتت و انتقاد بر عثمان را آغاز كرد[8] و در شورش علیه عثمان، شركت جُست.[9]. وی، پس از به خلافت رسیدن علی علیه السلام در كنار ایشان بود و قبل از جنگ جمل، پیام امام علیه السلام را برای كوفیان برد[10] و در جنگ جمل، فرماندهی پیاده نظام را به عهده داشت.[11]. پس از پیروزی امام علیه السلام در جنگ جمل، پیگیری كارهای مربوط به عایشه را به دستور امام علیه السلام بر عهده گرفت[12] و او را به مدینه بازگردانْد.[13]. محمّد، در جهاد و عبادت، سختكوش بود و به خاطر سختكوشی او در عبادت، وی را «عابد قریش» می نامیدند.[14] وی، جدّ مادری امام صادق علیه السلام است.[15]. به سال 36 هجری و پس از عزل قیس بن سعد از حكومت مصر، علی علیه السلام محمّد را به حكومت آن جا گمارد[16] و چون یاران امام علیه السلام دست از یاری كشیدند و ایشان را تنها نهادند، معاویه از این فرصت، سود جُست و توانست با حیله گری و خباثت، این یاور با اخلاص امام علیه السلام را فریب دهد و او را بكشد و بدین شیوه بر مصر، دست یابد.[17]. علی علیه السلام در مناسبت های مختلفی محمّد را می ستود و او را به نیكی یاد می كرد و می گفت:«او محبوب و دست پرورده من بود.[18] پاداش مصیبتش را از خدا می خواهم. فرزندی خیرخواه و كارگزاری كوشا و تیغی بُرنده و رُكنی [ از اركان ]محكم حكومت بود.[19]. 6697. صحیح مسلم - به نقل از جابر بن عبد اللَّه انصاری، در یادكردِ حَجة الوداع -:و چون به [ میقات] ذو الحُلَیفه رسیدیم، اسماء بنت عُمَیس، محمّد بن ابی بكر را به دنیا آورد.[20]. 6698. اُسد الغابة - در یادكردِ محمّد بن ابی بكر -:فاضل و عابد بود و علی علیه السلام او را می ستود و او برادر مادریِ عبد اللَّه بن جعفر و برادر مادریِ یحیی بن علی بود.[21]. 6699. اُسد الغابة - در یادكردِ محمّد بن ابی بكر -:علی علیه السلام پس از وفات ابوبكر، با مادر او (اسماء بنت عمیس) ازدواج كرد و ابوبكر، پس از شهادت جعفر بن ابی طالب، با او ازدواج كرده بود و محمّد، در دامان علی علیه السلام بزرگ شد و در جمل، همراهش و فرمانده پیاده نظام لشكر بود و در صِفّین نیز حضور داشت. سپس [ علی علیه السلام] او را كارگزار مصر كرد و در آن جا به شهادت رسید.[22]. 6700. شرح نهج البلاغة:محمّد، بزرگ شده و دست پرورده علی علیه السلام و برایش چون یكی از فرزندانش بود. از همان كودكی، جانش با ولایت و تشیّع، درآمیخت و در آن بالید و برای خود، پدری جز علی علیه السلام نمی شناخت و فضیلتی برای كس دیگری جز علی علیه السلام نمی دید، تا آن جا كه علی علیه السلام فرمود:«محمّد، فرزند من از پشت ابوبكر است».[23]. 6701. امام علی علیه السلام - در یادكردِ محمّد بن ابی بكر و اظهار اندوه بر او -:او در شمار فرزندانم بود و برای فرزندم(یحیی) و برای فرزند برادرم (عبد اللَّه بن جعفر) برادر [ ی از یك مادر] بود.[24]. ر. ك:ج 7، ص 100 (شهادت محمّد بن ابی بكر).
محمّد بن عبد اللَّه بن عثمان یا همان محمّد بن ابی بكر بن ابی قحافه، به سال دهم هجری در ذوالحُلَیفه به دنیا آمد.[1] در آن هنگام، پیامبر خدا به همراه همه یاران خود، برای برگزاری آخرین حج، از مدینه آهنگ مكّه كرده بود.
احتمالاً كلام منقول از امام صادق علیه السلام:«ابو بكر، دو بارْ مرا پدید آورد» نیز اشاره به این موضوع دارد؛ چون مادر ایشان، اُمّ فَروه، فرزند قاسم بن محمّد بن ابی بكر است و مادر امّ فروه نیز، اسماء، دختر عبد الرحمان بن ابی بكر است.